اضطراب یک احساس رایج است و می تواند باعث علائم فیزیکی مانند لرزش و تعریق شود. هنگامی که اضطراب مداوم یا بیش از حد می شود، ممکن است فرد دچار اختلال اضطرابی باشد. با این حال، افراد مبتلا به این اختلال اغلب نگرانی و ترس شدید، بیش از حد و مداوم در مورد موقعیت های روزمره دارند. اغلب، اختلالات اضطرابی شامل دوره های مکرر احساسات ناگهانی اضطراب و ترس یا وحشت شدید است که در عرض چند دقیقه به اوج خود می رسد (حملات پانیک).
این احساسات اضطراب و هراس با فعالیت های روزانه تداخل دارد، کنترل آن دشوار است، با خطر واقعی تناسب ندارد و می تواند برای مدت طولانی ادامه یابد. برای جلوگیری از این احساسات ممکن است از مکان ها یا موقعیت ها دوری کنید. علائم ممکن است در دوران کودکی یا نوجوانی شروع شود و تا بزرگسالی ادامه یابد.
نمونه هایی از اختلالات اضطرابی عبارتند از: اختلال اضطراب فراگیر، اختلال اضطراب اجتماعی (فوبی اجتماعی)، فوبیاهای خاص و اختلال اضطراب جدایی. شما می توانید بیش از یک اختلال اضطرابی داشته باشید. گاهی اوقات اضطراب ناشی از یک وضعیت پزشکی است که نیاز به درمان دارد.
علائم و الگوهای اضطراب
افراد مبتلا به این اختلال ممکن است ترس یا نگرانی بیش از حد در مورد یک موقعیت خاص (مثلاً حمله پانیک یا موقعیت اجتماعی) یا در مورد اختلال اضطراب فراگیر، در مورد طیف گسترده ای از موقعیت های روزمره را تجربه کنند. آنها معمولاً این علائم را در یک دوره طولانی – حداقل چند ماه – تجربه می کنند. معمولاً از موقعیت هایی که آنها را مضطرب می کند اجتناب می کنند.
علائم دیگر این اختلال ممکن است شامل موارد زیر شود:
- مشکل در تمرکز یا تصمیم گیری
- احساس تحریک پذیری، تنش یا بی قراری
- احساس تهوع یا ناراحتی شکمی
- داشتن تپش قلب
- عرق کردن، لرزیدن یا لرزش
- مشکل خواب
- داشتن احساس خطر قریب الوقوع، وحشت یا عذاب.
انواع مختلفی از اختلالات اضطرابی وجود دارد، از جمله:
- اختلال اضطراب فراگیر: نگرانی مداوم و بیش از حد در مورد فعالیت ها یا رویدادهای روزانه
- اختلال هراس: حملات پانیک و ترس از ادامه حملات پانیک
- اختلال اضطراب اجتماعی: سطوح بالای ترس و نگرانی در مورد موقعیت های اجتماعی که ممکن است باعث شود فرد احساس تحقیر، خجالت یا طرد شدن کند
- اختلال اضطراب جدایی: ترس یا نگرانی بیش از حد از جدا شدن از افرادی که فرد با آنها پیوند عاطفی عمیقی دارد
- فوبیاهای خاص: ترس های شدید و غیرمنطقی از اشیاء یا موقعیت های خاص که منجر به رفتار اجتنابی و پریشانی قابل توجه می شود
- لالی انتخابی: ناتوانی مداوم در صحبت کردن در موقعیتهای اجتماعی خاص، علیرغم توانایی صحبت کردن راحت در موقعیتهای دیگر، که عمدتاً کودکان را تحت تأثیر قرار میدهد.
افراد ممکن است بیش از یک اختلال را همزمان تجربه کنند. علائم اغلب در دوران کودکی یا نوجوانی شروع می شود و تا بزرگسالی ادامه می یابد. دختران و زنان بیشتر از پسران و مردان دچار این اختلال می شوند.
علل اضطراب
علل این اختلال به طور کامل شناخته نشده است. به نظر می رسد تجربیات زندگی مانند رویدادهای آسیب زا باعث ایجاد اختلالات اضطرابی در افرادی می شود که از قبل مستعد اضطراب هستند. صفات ارثی نیز می تواند یک عامل باشد.
علل پزشکی
برای برخی افراد، اضطراب ممکن است با یک مشکل اساسی سلامت مرتبط باشد. در برخی موارد، علائم و نشانه های اضطراب اولین نشانه های یک بیماری پزشکی هستند. اگر پزشک مشکوک باشد که اضطراب شما ممکن است یک علت پزشکی داشته باشد، ممکن است آزمایشاتی را برای جستجوی علائم مشکل تجویز کند.
نمونه هایی از مشکلات پزشکی که می تواند با این اختلال مرتبط باشد عبارتند از:
- بیماری قلبی
- دیابت
- مشکلات تیروئید، مانند پرکاری تیروئید
- اختلالات تنفسی، مانند بیماری مزمن انسدادی ریه (COPD) و آسم
- سوء استفاده یا ترک مواد مخدر
- ترک الکل، داروهای ضد اضطراب (بنزودیازپین ها) یا سایر داروها
- درد مزمن یا سندرم روده تحریک پذیر
- تومورهای نادری که هورمون های جنگ یا گریز خاصی تولید می کنند.
گاهی اوقات این اختلال می تواند از عوارض جانبی برخی داروها باشد.
این احتمال وجود دارد که اضطراب شما به دلیل یک بیماری زمینه ای باشد اگر:
- شما هیچ بستگان خونی (مانند والدین یا خواهر و برادر) مبتلا به این اختلال را ندارید.
- شما در کودکی این اختلال نداشتید
- شما به دلیل این اختلال از چیزها یا موقعیت های خاصی اجتناب نمی کنید
- شما یک وقوع ناگهانی اضطراب دارید که به نظر می رسد بی ارتباط با رویدادهای زندگی باشد و سابقه قبلی این اختلال نداشته اید.
عوامل خطر
این عوامل ممکن است خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهند:
- تروما: کودکانی که آزار و اذیت یا ضربه را تحمل کرده اند یا شاهد رویدادهای آسیب زا بوده اند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به این اختلال در مقطعی از زندگی هستند.
- استرس: ناشی از یک بیماری داشتن یک وضعیت سلامتی یا بیماری جدی می تواند باعث نگرانی قابل توجهی در مورد مسائلی مانند درمان و آینده شما شود.
- ایجاد استرس: یک رویداد بزرگ یا انباشته شدن موقعیتهای استرسزای کوچکتر زندگی ممکن است باعث اضطراب مفرط شود – برای مثال، مرگ در خانواده، استرس کاری یا نگرانی مداوم در مورد مسائل مالی.
- شخصیت: افرادی که تیپ های شخصیتی خاصی دارند بیشتر از دیگران در معرض اختلالات اضطرابی هستند.
- سایر اختلالات سلامت روان: افراد مبتلا به سایر اختلالات سلامت روان، مانند افسردگی، اغلب دارای اختلال اضطرابی هستند.
- داشتن خویشاوندان خونی مبتلا به اختلال اضطرابی:این اختلال می تواند در خانواده ها ایجاد شود.
- مواد مخدر یا الکل: مصرف مواد مخدر یا الکل یا سوء استفاده یا ترک می تواند باعث ایجاد یا تشدید اضطراب شود.
عوارض اضطراب
مطمئناً، اضطراب می تواند عوارض مختلفی بر روی جنبه های مختلف زندگی فرد داشته باشد. در اینجا برخی از عوارض شایع اضطراب آورده شده است:
جسمی:
- مشکلات گوارشی: این اختلال می تواند باعث علائمی مانند دل درد، حالت تهوع، اسهال، یبوست یا نفخ شود.
- سردرد و سرگیجه: سردردهای تنشی یا سرگیجه
- مشکلات خواب: اضطراب می تواند باعث بی خوابی، خوابیدن دشوار یا بیدار شدن مکرر در طول شب شود.
- افزایش ضربان قلب و تپش قلب: این اختلال می تواند باعث افزایش ضربان قلب و احساس تپش قلب شود.
- تنگی نفس: احساس تنگی نفس و تنفس سریع
- تعریق:تعریق بیش از حد، به خصوص در کف دست ها و پاها
- لرزش: لرزش بدن، به ویژه در دست ها
- خستگی: این اختلال می تواند باعث احساس خستگی و بی حالی شود.
- درد عضلانی: اضطراب می تواند باعث تنش عضلانی و درد در عضلات شود.
- ضعف سیستم ایمنی: اضطراب مزمن می تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و فرد را مستعد ابتلا به بیماری های عفونی کند.
روانی
- بی قراری و تحریک پذیری: افراد مضطرب اغلب احساس بی قراری، تحریک پذیری و عصبی بودن دارند.
- مشکل در تمرکز: اضطراب می تواند تمرکز و توجه را دشوار کند.
- افکار منفی و وسواسی: افراد مضطرب ممکن است درگیر افکار منفی و وسواسی شوند.
- ترس و نگرانی بیش از حد:ترس و نگرانی بیش از حد در مورد مسائل مختلف.
- حملات پانیک: در برخی موارد، این اختلال می تواند منجر به حملات پانیک شود که با احساس شدید ترس و علائم جسمی مانند تنگی نفس و تپش قلب همراه است.
- اجتناب از موقعیت های اجتماعی: اضطراب اجتماعی می تواند باعث شود فرد از موقعیت های اجتماعی اجتناب کند.
- احساس درماندگی و ناامیدی: اضطراب مزمن می تواند منجر به احساس درماندگی، ناامیدی و افسردگی شود.
- کاهش اعتماد به نفس: اضطراب می تواند باعث کاهش اعتماد به نفس و عزت نفس شود.
رفتاری
- اجتناب از موقعیت ها: افراد مضطرب ممکن است از موقعیت هایی که باعث اضطراب آنها می شود اجتناب کنند.
- تکرار رفتارهای خاص: برخی از افراد مضطرب ممکن است رفتارهای خاصی مانند جویدن ناخن یا تکان دادن پا را به طور مکرر انجام دهند.
- مصرف مواد مخدر یا الکل: برخی از افراد مضطرب ممکن است برای مقابله به مصرف مواد مخدر یا الکل روی بیاورند.
- مشکلات در روابط: اضطراب می تواند باعث ایجاد مشکل در روابط با دیگران شود.
- مشکلات در کار یا تحصیل: کاهش عملکرد در کار یا تحصیل
عارضه بلند مدت اضطراب
افسردگی: اضطراب مزمن می تواند منجر به افسردگی شود.
اختلالات اضطرابی: اضطراب می تواند به اختلالات اضطرابی مانند اختلال اضطراب فراگیر، اختلال پانیک یا فوبیا تبدیل شود.
بیماری های قلبی عروقی: اضطراب مزمن می تواند خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی را افزایش دهد.
مشکلات گوارشی مزمن: اضطراب مزمن می تواند منجر به مشکلات گوارشی مزمن مانند سندرم روده تحریک پذیر شود.
مهم است که توجه داشته باشید که همه افراد مضطرب همه این عوارض را تجربه نمی کنند. عوارض اضطراب می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. اگر احساس می کنید که این اختلال بر زندگی شما تأثیر می گذارد، حتماً از یک متخصص سلامت روان کمک بگیرید.
پیشگیری از اضطراب
مدیریت استرس
- شناسایی عوامل استرس زا: اولین قدم برای مدیریت استرس، شناخت عوامل استرس زا در زندگی شما است. اینها می توانند مربوط به کار، روابط، مسائل مالی یا سلامتی باشند.
- تکنیک های آرام سازی: تکنیک های آرام سازی می توانند به شما کمک کنند تا استرس خود را کنترل کنید. برخی از تکنیک های رایج عبارتند از:
1. تنفس عمیق: تنفس عمیق می تواند به شما کمک کند تا آرام شوید و ضربان قلب خود را کاهش دهید. برای انجام این کار، به آرامی از طریق بینی نفس بکشید، چند ثانیه نگه دارید و سپس به آرامی از طریق دهان بازدم کنید
2. مدیتیشن: مدیتیشن می تواند به شما کمک کند تا ذهن خود را آرام کنید و تمرکز خود را بهبود بخشید.
3. یوگا: یوگا می تواند به کاهش استرس و بهبود انعطاف پذیری کمک کند.
4. تصویرسازی ذهنی: تجسم خود در یک محیط آرام و دلپذیر می تواند به شما کمک کند تا احساس آرامش کنید.
- برنامه ریزی: برنامه ریزی می تواند به شما کمک کند تا احساس کنترل بیشتری بر زندگی خود داشته باشید. سعی کنید روز خود را برنامه ریزی کنید و کارهایی را که باید انجام دهید را اولویت بندی کنید.
- تعیین مرزها: تعیین مرزها می تواند به شما کمک کند تا از احساس غرق شدن در کارها جلوگیری کنید. یاد بگیرید که نه بگویید و از انجام کارهایی که شما را تحت فشار قرار می دهد، اجتناب کنید.
- زمان استراحت: حتماً زمان هایی را برای استراحت و انجام کارهایی که از آنها لذت می برید، در نظر بگیرید.
سبک زندگی سالم:
- خواب کافی: کمبود خواب می تواند علائم اضطراب را بدتر کند. سعی کنید هر شب 7-8 ساعت بخوابید.
- رژیم غذایی سالم: یک رژیم غذایی سالم می تواند به بهبود خلق و خو و کاهش اضطراب کمک کند. از مصرف غذاهای فرآوری شده و پر قند خودداری کنید و به جای آن از میوه ها، سبزیجات و غلات کامل استفاده کنید.
- ورزش منظم: ورزش می تواند به کاهش استرس و بهبود خلق و خو کمک کند. سعی کنید حداقل 30 دقیقه در روز ورزش کنید.
- اجتناب از الکل و مواد مخدر: الکل و مواد مخدر می توانند علائم را بدتر کنند.
مراقبت از خود:
وقت گذراندن با عزیزان: گذراندن وقت با عزیزان می تواند به شما کمک کند تا احساس حمایت و آرامش کنید.
انجام کارهای لذت بخش: انجام کارهایی که از آنها لذت می برید می تواند به کاهش استرس و بهبود خلق و خو کمک کند.
داشتن یک سرگرمی: داشتن یک سرگرمی می تواند به شما کمک کند تا استرس خود را کاهش دهید و از زندگی خود لذت ببرید.
صحبت کردن با یک متخصص: اگر احساس می کنید که نمی توانید اختلال خود را کنترل کنید، حتماً با یک متخصص سلامت روان صحبت کنید.
ایجاد ذهن آگاهی:
تمرکز بر زمان حال: سعی کنید تمرکز خود را بر زمان حال بگذارید و از نگرانی در مورد گذشته یا آینده خودداری کنید.
پذیرش افکار و احساسات: یاد بگیرید که افکار و احساسات خود را بدون قضاوت بپذیرید.
تغییر الگوهای فکری:
شناسایی افکار منفی: سعی کنید افکار منفی خود را شناسایی کنید.
به چالش کشیدن افکار منفی: سعی کنید افکار منفی خود را به چالش بکشید و آنها را با افکار مثبت تر جایگزین کنید